Er zijn inmiddels ruim 250 voorinschrijvingen voor het boek ‘Boerelèève op de Milsbèk’ ontvangen. Degenen die hiervan gebruik hebben gemaakt kunnen het boek tijdens de tentoonstelling ‘Boerelèève op de Milsbèk tegen betaling van de voorintekenprijs van € 17,-- af halen.
Voor degenen die niet van de gelegenheid tot voorintekening gebruik hebben gemaakt zal het boek vanaf 4 mei tijdens de tentoonstelling en in de winkels van de SPAR in Milsbeek en de Bruna in Gennep voor de prijs van € 19,50 te koop zijn.
Zoals eerder gemeld zal de tentoonstelling ‘Boerelèève op de Milsbèk’ voor het publiek geopend zijn op zaterdag en zondag 4 en 5 mei, donderdag 9 mei (Hemelvaart) en het daaropvolgende weekend 11 en 12 mei 2013. De tentoonstelling zal, zoals ook de tentoonstelling over de oude beroepen 2 jaar geleden, plaats vinden in ‘De Jacobsladder’ en is gratis te bezoeken.
Er zal door Milsbeekse voedselleverenciers uit Milsbeek ook aandacht worden gegeven aan het thema ‘Hoofdstad van de smaak’. Hieraan zal medewerking worden verleend door de CNC, de gebroeders Berns, de SPAR, de restaurants ‘t Töpke en La Casquette, Eethuis ‘De Diepen’ en de Haas met de oude groentewagen. Iedere dag zal een smaakmand worden verloot. Voor nader informatie zie www.cultuurbehoudmilsbeek.nl.
Geert Barten is na een korte kennismakingsperiode inmiddels toe getreden tot het bestuur van onze stichting. Geert woont Kamilleweg 18 in Milsbeek en gaat zich in het bijzonder bezig houden met de werkgroep Genealogie.
Penningmeester Jan van den Hoogen, een van de oprichter van onze stichting, is eind dit jaar aftredend en heeft aan gegeven niet herkiesbaar te zijn. Wij zoeken naar een opvolger voor Jan en vragen kandidaten die geïnteresseerd te zijn contact op te nemen met Leny Franken – Wijnhoven (tel. 0485-518205) of een van de andere bestuursleden.
Wim Bindels
Mededelingen Stichting Cultuurbehoud Milsbeek
De datum voor de historische avond 2013 is definitief vast vastgesteld op donderdag 21 maart 2013. Het programma is op de website www.cultuurbehoudmilsbeek.nl te vinden.
Het boek ‘Boerelèève op de Milsbèk’ is inmiddels nagenoeg gereed voor de drukker en omvat 144 bladzijden. Voor de inhoudsopgave wordt verwezen naar onze website. Op de Historische avond zullen tevens een aantal uittreksels te zien zijn.
Inmiddels hebben al ruim 150 personen gebruik gemaakt van de gelegenheid om in te tekenen voor de voorintekenprijs van € 17,--. Tot en met de op 21 maart te houden historische avond bestaat nog de gelegenheid om van de voorintekening gebruik te maken. Daarna zal de winkelprijs waarschijnlijk € 19,50 gaan bedragen.
De tentoonstelling ‘Boerelèève op de Milsbèk’ zal voor het publiek geopend zijn op zaterdag en zondag 4 en 5 mei, Hemelvaart donderdag 9 mei en het daaropvolgende weekend 11 en 12 mei 2013. Verder zal deze voor bezoek in groepsverband voor de KBO-leden en de bewoners van Norbertus op 8 mei en voor de basisschool op 13 en 14 mei zijn open gesteld worden.
De tentoonstelling zal, zoals ook de tentoonstelling over de oude beroepen 2 jaar geleden, plaats vinden in ‘De Jacobsladder’ en is gratis te bezoeken. Er zal met uit Milsbeek afkomstige producten ook aandacht worden gegeven aan het thema ‘Hoofdstad van de smaak’.
De eind vorig jaar uitverkocht geraakte likeur St. Jansberg weer verkrijgbaar in het eethuis ‘De Diepen’ en bij slijterij Tacken in Gennep. De prijs per fles is € 7,50.
Wim Bindels
Mededelingen Stichting Cultuurbehoud Milsbeek
Op 5 december is door het bestuur het beleidsplan 2013 vast gesteld. De volgende activiteiten zijn hierin opgenomen :
• Uitgifte van het boek ‘Boerelèève op de Milsbèk’
• Organiseren van een tentoonstelling over het boerenverleden van Milsbeek
• Wederom organiseren van een Historische avond in maart
• Houden van een excursie voor vrienden en vrijwilligers in september
• Behoud historisch belangrijke gebouwen in Milsbeek
• Medewerking aan de uitgifte van een dorpsblad
• Behoud en documentatie van het RK kerkhof
• Uitbreiding van wandelgelegenheid langs de Niers, Maas en Teelebeek
• Publicaties in regionale bladen en website geschiedenis Milsbeek
• Inventarisatie en publicatie van genealogische gegevens (oud)inwoners Milsbeek
• Uitbreiding digitale informatie voor in- en extern gebruik
• Inventarisatie gegevens (oud)inwoners Milsbeek
Het volledige beleidsplan is te lezen op onze website www.cultuurbehoudmilsbeek.nl
Het boek Boerelèève op de Milsbèk zal 150 bladzijden gaan omvatten met meer dan 300 foto’s. De voor-intekenprijs van het boek is vastgesteld op € 17,--. Voor meer informatie zie de bijlage van het parochieblad, kunt u van de voorverkoop gebruik maken. Voor degenen die niet van de gelegenheid van voorintekening gebruik maken zal de winkelprijs zal t.z.t. € 19,50 bedragen.
Door de stichting SL!M is voor het jaar 2012 “de Milsbeker’ aan onze stichting toegekend voor de wijze waarop de stichting verdienstelijk heeft gemaakt voor ons dorp. Voor enkele foto’s van de uitreiking in eethuis ‘De Diepen’ wordt verwezen naar onze website.
De datum voor de historische avond voorlopig vastgesteld op donderdag 21 maart 2013.
In de loop van november raakte onze voorraad van de likeur St. Jansberg uit verkocht. Na 17 december zijn de flessen weer te koop in het eethuis ‘De Diepen’ en bij slijterij Tacken in Gennep.
De stichting Cultuurbehoud wenst alle vrienden en vriendinnen fijne feestdagen en de beste wensen voor 2013 toe.
Wim Bindels
Die eer viel dit keer te beurt aan onze stichting.
De happening vond plaats in de met vele door onze stichting beschikbaar gestelde historische foto’s uit ons dorp aangeklede zaal van Eetcafé De Diepen, De voorzitter van SL!M Mart van Boekel memoreerde in het kort de verdiensten die onze nog vrij jonge stichting al heeft gehad voor het dorp Milsbeek en die uiteraard ook op onze website zijn te zien.
Voorzitter Martien Holthuysen betrok in zijn dankwoord alle vrijwilligers en vrienden van de stichting die in belangrijke mate aan het verkrijgen van deze onderscheiding hebben bijgedragen.
Als stichting waarderen wij uiteraard hierbij de uitgesproken waardering voor ons werk.
Het is een stimulans om op de ingeslagen weg door te gaan.
Milsbeek van uit de lucht gezien
Henk Jaspers van de stichting Monarch, en inmiddels ook lid van onze werkgroep Genealogie, kiest af en toe vanaf het vliegveld Asperden het luchtruim.
Zo leverde hij in het verleden vele foto’s voor de site Gennepnu.nl
Henk bood me aan ook eens wat foto’s van ons dorp te maken. Op 14 augustus 2012 ging hij daarvoor bij helder weer de lucht in en schoot op die datum een heleboel foto’s.
Van deze foto’s heb ik een door mij bewerkte selectie gemaakt voor de bezoekers van onze site. Daarbij heb ik geprobeerd zoveel mogelijk alle gebieden in ons dorp beeld te brengen.
Wim Bindels
p.s klikken op de foto toont een grotere versie ca 500-600px breed. Daarna is de foto te downloaden ca 3000 px. breed
Onze stichting kijkt met tevredenheid terug op de deelname aan de landelijke Open Monumentendag op 8 september j.l. Ruim 100 personen namen op zaterdag deel aan de excursies op het voormalige landgoed ‘St. Jansberg’ onder leiding van Frans Kapteijns. In eethuis ‘De Diepen mochten we samen met het IVN en de stichting Veritable op zaterdag en zondag samen bijna 400 belangstellenden begroeten. Voor nadere informatie met een aantal foto’s wordt verwezen naar onze website www.cultuurbehoudmilsbeek.nl
Ook de verkoop van de likeur St. Jansberg was een mooi succes. In de loop van zondag raakte onze voorraad uit verkocht. Inmiddels zijn de flessen tegen een prijs van € 7,50 per fles weer te koop in het eethuis ‘De Diepen’ en bij slijterij Tacken in Gennep.
Er hebben op 22 september j.l. 38 vrienden en vrijwilligers deel genomen aan de excursie naar het museum voor Nostalgie en Techniek in Langenboom. Voor een verslag van deze mooie dag wordt verwezen naar het verhaal van Nelly Keukens op onze website. Hier zijn ook foto’s die op die dag door Nelly v.d. Ven en Martien Holthuysen zijn gemaakt te bekijken.
Besloten is bij gelegenheid van de tentoonstelling over het boerenleven in Milsbeek volgend jaar een boek uit te brengen. Hierin zullen een serie penseeltekeningen van Jan Koenen over de werkzaamheden op de boerderij van zijn ouders aan het Heiveld te zien zijn. In het boek zal ook een verhaal van oud-inwoner Henk Peters worden op genomen over zijn jeugdervaringen op het boerderijtje van zijn ouders aan de Oudedijk.
Ook zal een selectie van de door de werkgroep ‘Historie’ ingezamelde foto’ s van werkzaamheden op boerderijen in Milsbeek in het boek worden op genomen. Als er nog (oud) inwoners zijn die in het bezit zijn van dit soort foto’s en niet zijn benaderd door leden van de werkgroep, dan kan er voor 15 november a.s. contact worden op genomen met Leny Franken-Wijnhoven, Heiveld 53, Milsbeek, tel. 0485-518205 of per mail via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..
Als er (oud)inwoners zijn die in het bezit zijn van luchtfoto’s die in de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw van hun boerderij of die van hun ouders zijn gemaakt, dan ook graag een berichtje aan bovengehaald adres. Wij willen hier dan graag een scan van maken voor het genoemde boek of de begin volgend jaar te houden tentoonstelling over het boerenleven in Milsbeek.
Er is besloten om een digitale versie van het boek Oorlogsherinneringen Milsbeek via onze website te koop aan te bieden. Het boek kan zowel in zijn geheel als per hoofdstuk gedownload en/of afgedrukt worden. De kosten per hoofdstuk zullen € 2,-- bedragen en die voor het gehele boek € 17,50. De kosten kunnen per iDEAL betaling worden voldaan en naar verwachting zal het in november beschikbaar zijn. Voor nadere informatie wordt verwezen naar onze website.
De werkgroep Genealogie is inmiddels de eerste keer bijeen geweest. De 7 aanwezige leden hebben onderling informatie uit gewisseld en de werkwijze besproken. Voor nadere informatie wordt verwezen naar de website.
Op onze website zullen verder binnenkort een tiental door Henk Jaspers boven ons dorp gemaakte luchtfoto’s van Milsbeek worden geplaatst.
De borden langs de wandelroute ‘Rondje Milsbeek, dik de moeite waard’ zijn inmiddels door de ANWB gerestaureerd en weer bevestigd.
Wim Bindels
Een stralend herfstzonnetje lachte ons toe op die eerste herfstdag, 22 september 2012. Met 38 ‘vrienden en vrijwilligers van de Stichting Cultuurbehoud Milsbeek’, die zich verzameld hadden bij het Trefpunt, togen we richting Langenboom voor een excursie naar het Museum voor Nostalgie en Techniek.
Daar aangekomen werden we verwelkomd door de verzamelaar in hoogsteigen persoon, Wim van Schayik. We kregen koffie of thee aangereikt door zijn echtgenote of zoals hij zei: mijn ‘meisje’ (zijn steun en toeverlaat). Met leuke kwinkslagen en aan de hand van een glas-in-lood raam gaf ‘Wim de Smid’ uitleg over zijn familie, de geschiedenis en totstandkoming van het museum.
Hij begon op jonge leeftijd (net als velen van ons) met het verzamelen van postzegels, sigarenbandjes, speldjes, luciferdoosjes etc. Maar deze verzameling liep uit de hand. Het bleef niet bij het voornoemde. Er kwam steeds meer bij, met name tractoren (van over de hele wereld) en landbouwmachines. Naarmate hij ouder werd, werd het een unieke collectie van antieke (hand)gereedschappen, huishoudelijke gebruiksvoorwerpen en stationaire motoren! Hij moest ruimte erbij hebben om alles te herbergen en uit te stallen. Eerst in eigen beheer, maar sinds enkele jaren is de hele collectie ondergebracht in een Stichting. Want Wim wil graag dat alles, zijn levenswerk, over vierhonderd jaar nog te zien zal zijn. Dus een museum voor de eeuwigheid. Zijn kinderen en kleinkinderen heeft hij ook enthousiast gemaakt. Ook zijn er 15 vrijwilligers in de weer om de ingebrachte spullen te sorteren, op te knappen, reviseren, rubriceren etc.
Heel de wereld reist Wim van Schayik af om datgene te ontdekken en te bemachtigen wat in het Museum nog ontbreekt. Ook krijgt hij nog steeds spullen binnen, die hij niet heeft in zijn verzamelingen. Zo kreeg hij laatst een strijkbout aangeboden, dat volgens zeggen aan Eva Braun – de vrouw Hitler – zou hebben toebehoord, want het hakenkruis stond erin gegraveerd!
Na de levendige uitleg werden we in twee groepen verdeeld en gingen we ‘De Verzamelingen van Wim van Schayik’ bewonderen, maar niet nadat we nadrukkelijk gewaarschuwd werden om alleen maar met onze ogen te kijken. En dat deden de meesten van ons ook, we keken onze ogen …. uit!! Het was echt ‘bewonderen’, we kwamen ogen te kort, er was zoveel moois te zien. Een verzameling om niet te vergeten hoe men vroeger leefde, woonde en werkte. Erg leuk en herkenbaar voor onze groep. Zo heeft het museum een prachtige collectie complete winkels en interieurs van bedrijven. Naast de bakkerij, kapperszaak en apotheek is er ook een schooltje opgezet. Je kunt er zien hoe een huisslager, tandarts, klompenmaker, loodgieter, schoenmaker, smid, fietsenmaker en timmerman met zijn gereedschap te werk ging, te veel om op te noemen. Een keur aan tractoren, tuin- en landbouwgereedschap, radio’s, stofzuigers, naaimachines, serviesgoed, kachels, benzinepompen, wasmachines, klokken, speelgoed … en religieuze zaken. De werkende miniatuurkermis gaf ons heel even onze jeugd terug.
De tijd ging veel te snel, de rondleiding had nog wel wat langer mogen duren. Dit mede door het enthousiasme van de gidsen en hun boeiende uitleg. Na afloop werden veel ‘jeugdherinneringen’ opgehaald onder het genot van een drankje. Drie spreekwoorden passen helemaal op deze excursie:
“Ogen als schoteltjes”, “Grote ogen opzetten”, “Je ogen goed de kost geven”. Dus als je van oude spullen en techniek houdt, is een bezoek aan het ‘Museum voor Nostalgie en Techniek’ zeker de moeite waard! Velen waren dan ook van menig dat ze eigenlijk nog een keer terug moesten…
Nelly Keukens
                      |
De deelname van onze stichting aan de Open Monumentendag op 8 september is, gesteund door de bijzonder fraaie weeromstandigheden tijdens deze najaarsdagen, een succes geworden. Voor de 3 wandelingen op de St. Jansberg met de van radio en TV bekende Frans Kapteijns hadden zich vooraf 70 deelnemers aangemeld. Met goedkeuring van de excursieleider sloten zich met hier nog van het vertrekpunt nog enkele tientallen aan. De eerste groep die vertrok telde zo ruim 45 deelnemers en in totaal is het aantal deelnemers op 100 personen uit gekomen.
Ook de gezamenlijk met Natuurmonumenten, eethuis “De Diepen’, het IVN en de stichting Veritable op 8 en 9 september georganiseerde activiteiten in Eethuis De Diepen zijn geslaagd te noemen. In totaal ongeveer 400 personen bezochten op deze beide dagen de tentoonstellingen van onze stichting, het IVN en de stichting Veritable en de kraam van Natuurmonumenten op het parkeerterrein. Velen genoten van de fototentoonstelling in ook permanent met foto’s van “De Alde Milsbèk “aangeklede “historische zaal van eethuis “De Diepen”.
Ook het likeurtje St. Jansberg bleek een gouden greep. Velen genoten van het gratis proefje en in de loop van de 2e dag was de voorraad die in “De Diepen”aanwezig was, geheel uitverkocht en konden er alleen nog potentiële kopers worden genoteerd. Daags er na is de verkoop bij drankenhandel Tacken gestart en in de loop van volgende week zullen de flessen ook weer bij “De Diepen” te koop zijn. Behalve voor eigen consumptie is het voor dorpsgenoten een leuk cadeautje waar goed mee voor de dag gekomen kan worden op een receptie of bij een visite.
Met dank aan de de Rabo-bank, de gemeente Gennep, Natuurmonumenten, de vrijwilligers van de Stichting Veritable, het IVN en de verkeersbrigadiers van de wandelvereniging, kunnen we terug zien op enkele geslaagde dagen. Uiteraard ook dank aan onze eigen vrijwilligers, die waren gerekruteerd uit de Historische werkgroep van onze stichting, en die bij het voormalige herenhuis en bij de foto-expositie beschikbaar waren voor “tekst en uitleg”. De informatie die hiervoor speciaal voor deze gebeurtenis op schrift was gesteld t.b.v. onze vrijwilligers treft u hieronder aan. Deze is grotendeels gebaseerd op de inhoud van het boek “De alde Milsbèk”, alsmede op de onderzoekgegevens die door Henk Jaspers inmiddels zijn aangeleverd aan Natuurmonumenten en Probos t.b.v het t.z.t. uit te geven boek over de St. Jansberg.
Wim Bindels
Info over de St. Jansberg
De St. Jansberg is een onderdeel van de heuvelrug tussen Groesbeek en Milsbeek. Deze is een overblijfsel is van de laatste grote ijstijd ongeveer 100.000 tot 200.000 jaar voor Christus.
De hoogste punten op de St. Jansberg, de Maartensberg, de Kloosterberg en de Kiekberg liggen ongeveer zo’n 50 à 60 meter hoger dan het aanliggende voormalige veengebied aan de voet van de heuvelrug.
In de 18e eeuw behoorde de St. Jansberg als Försterij “Sint Johannisberg , evenals “Das Siebenthal” tot het Kleefse Reichswald en viel het onder Pruisisch beheer.
Na het Pruisisch bestuur is kwam de Franse tijd. Van 1794 tot 1817 was Caspar Boulanger garderforestier
In 1817, toen de definitieve grensscheiding tussen het Verenigd Koninkrijk en Pruisen plaatsvond, kwam het landgoed op Nederlands grondgebied te liggen.
De Koninklijke woud- en turfgebieden maken dan deel uit van de gemeente Ottersum en waren eigendom van de Domeinen. De boswachterswoning werd sedert 1819 bewoond door een “plantagebeheerder”, een zekere Grad Montenberg.
In 1826 wordt het boswachtershuis met ruim 240 bunder grond verkocht aan Adrianus van Riemsdijk, agent van de Rijkskassier en handelaar in onder andere hout. In Groesbeek exploiteerde hij onder meer een steenfabriek en een turfgraverij.
In 1840 trouwde zijn dochter Anna met Barthold van Verschuer. Dit echtpaar werd in 1863 bewoner van het landgoed en in dat jaar werd er een vergunning verleend voor de bouw van het herenhuis.
In 1899 wordt het landgoed “St. Jansberg”, het koffiehuis en pension “De Plasmolen en de villa “Molendal”, toen groot ruim 558 ha., verkocht aan zoon Adriaan D. van Verschuer. Hij gaat er met zijn echtgenote en 11 kinderen permanent wonen.
Het landgoed groeide uit tot een waar lusthof en omvatte naast het herenhuis , een boerderij met schuren en koetshuis, een siertuin, een grote ommuurde moestuin (benedentuin ), een tuin met boomgaard (boventuin) , een waterkelder onder het herenhuis en onder de moestuin, alsmede een onder het koetshuis gelegen ijskelder.
Vanuit Milsbeek waren er twee wegen die naar het complex leidden. Dat waren de Helweg op de grens van Milsbeek en Plasmolen, alsmede via de Laote de op de grens van Nederrland en Duitsland gelegen Holleweg.
Op de boerderij boerden in de vorige eeuw aanvankelijk Wienand Wijhoven (de spitse) en later Wienand Wienhofen (de gele). De bijnamen waren nodig om alle Wijnhovens in de omgeving een beetje uit elkaar te kunnen houden.
Ook een aantal pachtboerderijen behoorden tot het landgoed en verder waren er nog boeren die enkele percelen in pacht hadden. Vier van de pachtboerderijen lagen op het Milsbeekse deel, dat ook wel “De Bergse Laote” werd genoemd. Dat waren Willem Wijnhofen (de Zwarte en vader van Hent), Leendert Wijnhoven (de vader van Lindert) en Dorus Janssen (de Mug en schoonvader van Hens Holthuysen).
De 4e boerderij was de “St. Jansberghof” van Jan den Haon . Het was de fraaiste en stond het dichtst bij het herenhuis. Ze is in 1920 afgebrand, weer herbouwd maar in 1945 door het oorlogsgeweld weer verloren gegaan . Vele jaren werden er vroeger kastanjes geraapt in het gat van “Jan den Haon”.
Op het Groesbeekse deel behoorden de boerderijen op de Grafwegen van Janssen (’t Hof), Hubers en Gieteman, en op de St. Maartensberg die van Arts, Koster en Peereboom tot het landgoed . In het Zevendal tenslotte waren dat de boerderijen van Wijnhoven, van Lent en Wienhoven.
Het herenhuis, waar de Duitsers na Market Garden hun hoofdkwartier hadden, werd in 1945 verwoest. Alleen de boerderij en het koetshuis stonden nog grotendeels overeind.
Na de oorlog zijn deze gebouwen nog een tijd lang bewoond door achtereenvolgens Wienand Wienhofen ( later door zijn weduwe met de kinderen Annie en Doorke) en daarna nog door Leendert en Nel Wijnhoven.
Hierna zijn ze nog gebruikt voor de boerderijen van Holthuysen en Koster gebruikt als machineberging. In de tijd dat Milsbekenaar Joep Krebbers in vijftiger jaren van de vorige eeuw zelf nog ijs maakte, bewaarde hij zijn wekelijkse productie nog in deze ijskelder.
Tot het landgoed behoorden ook “De Drie vijvers” en een theehuis ( pagode) die een prachtig overzicht moet hebben geboden op het dorp Milsbeek.
De vijvers moeten ooit onooglijke poelen zijn geweest die uit een bron ontstonden. In Milsbeek zouden ze heel vroeger wel de Bergse put zijn genoemd. Als onderdeel van het landgoed door “de Verschuers” werden ze later omgebouwd tot nuttige en sierlijke smaakvolle vijvers.
De bovenste vijver was bestemd voor de drinkwatervoorziening. Het water werd van hier uit aanvankelijk door paardenkrachten, vervolgens door een stoompomp en tenslotte na 1920 door een dieselpomp via een vijzel 1 a 2 keer per week naar de drinkwaterkelders in het herenhuis, de tuin en de dichtstbijzijnde boerderij gepompt.
De pomp moet ook dienst gedaan hebben om de fonteinen tot leven te brengen. De oorlog heeft ook hier zijn vernietigende werk gedaan.
De middelste vijver werd gebruikt voor het verduurzamen van het hout. Tot in de zestiger jaren van de vorige eeuw was hij hiervoor nog gebruikt. Na de oorlog werd uit toeristisch oogpunt nog een rustiek houten bruggetje gebouwd dat een aantal later echter weer werd afgebroken.
De onderste vijver, hier was het water het minste koud en had de functie van badvijver. Langs de Buizenweg was hier een goede afscherming met prikkeldraad aanwezig om nieuwsgierigen te weren. Er stond ook een badhuisje met een beweegbare vloer. Men kon er achter vanaf de landzijde in en aan de voorzijde aan de waterzijde te water.
Het overtollige water kwam terecht in de Diepen en werd na de ontginning van De Diepen via de Teelebeek naar de Maas afgevoerd.
Tussen de Helweg en de St. Maartensweg ligt verder het natuurlijk bronnengebied van de Hellekuil. Op de hoogte van 31 boven NAP kwelt hier het water via een twaalftal sprongen uit de aardlagen en via de Helbeek en het overbekende beekje aan de voet van de heuvelrug richting Plasmolen.
Via de molenvijver diende het en weer dient het weer voor de aandrijving van de watermolen (de bovenste molen) en vroeger ook nog voor de aan de overkant van de Rijksweg gelegen onderste molen.
De kinderen van Otto en Daan woonden nog lang in Plasmolen, resp. op de Kiekberg en in het Molendal. Ook enkele van hun kinderen wonen nog op grond van het voormalige landgoed. Julia, een dochter van Daan woont op de St. Jansberg. Emma, een dochter van Otto woont in het molenaarshuis in Plasmolen. Frans, ook een zoon van Otto, woonde in het Zevendal . Hij was nog wethouder in Mook en is enkele jaren geleden overleden.
In 1972 is een groot deel van het voormalige landgoed aangekocht door de Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten. De vereniging is nadien begonnen met het omvormen van het productiebos tot een meer natuurlijk bos. Veel kastanjes en Amerikaanse eiken zijn vervolgens gekapt.
In de zeventiger jaren zijn de gebouwen die de oorlog hadden overleefd door Natuurmonumenten gesloopt en is het terrein geëgaliseerd. De ijskelder onder het koetshuis is gespaard en dient nu als onderkomen voor een vleermuizenkolonie.
Van de siertuin heeft een nog een van de 3 sequoia’s en een enkele lindeboom het exotenbeleid van Natuurmonumenten overleefd. Van de voormalige benedentuin zijn nog veel sporen in de vorm van muurtjes te zien.
Een vijftal jaren geleden heeft de stichting Cultuurbehoud Milsbeek bij de vereniging Natuurmonumenten aandacht gevraagd voor het behoud van de restanten van dit voormalige landgoed. Deze is inmiddels begonnen met het weer zichtbaar maken van de restanten van de benedentuin.
Ook bestaan er plannen om de vijvers op te schonen en in samenwerking met de stichting Probos wordt momenteel gewerkt aan de uitgifte van de geschiedenis van het landgoed boekvorm.
september 2012
Wim Bindels |
Door de stichting zal dit jaar voor de eerste keer worden deelgenomen aan de landelijke open monumentendag. Deze wordt gehouden op zaterdag 8 september a.s.. Dit jaar is “Monumenten in het groen” het onderwerp en daarom is als locatie voor het voormalige landgoed St. Jansberg gekozen. De organisatie vindt plaats in samenwerking met eethuis “De Diepen”, Natuurmonumenten en het IVN. In eethuis “De Diepen” wordt een tentoonstelling ingericht met oude nostalgische foto’s van het landgoed en vondsten uit de Tweede Wereldoorlog. Onder leiding van de van radio en TV bekende Frans Kapteijns worden excursies verzorgd. Voor nadere informatie zie o.a. onze website WWW.Cultuurbehoudmilsbeek.nl
Op deze dag zal ook voor het eerst het likeurtje St. Jansberg verkrijgbaar zijn. Het likeurtje is samengesteld door “De Beekse Ridder” uit Erlecom. Het bestaat uit een vijftal voornamelijk wilde bessen, t.w. sleedoorn, braam, vlierbes, vogelkers en zwarte bes. Cees van de Ven maakte een schitterend etiket dat de verbondenheid van de St. Jansberg met het pottenbakkersdorp Milsbeek symboliseert. Het drankje kost € 7,50 per fles. Na de open monumentendag zal het te koop zijn bij eethuis “De Diepen”en slijterij Takken in Gennep.
Op 6 augustus j.l heeft burgemeester Peter de Koning in het kader van zijn introductie-ronde geluncht bij de stichting. Voorafgaande aan de lunch werd hem verteld over ontstaan, de doelstellingen en de resultaten in de eerste 7 jaren van het bestaan van de stichting. Tevens werden een aantal lopende projecten toegelicht, in het bijzonder die inzake het herstel van een aantal voormalige boerderijtjes, de molenruïne aan de Rijksweg en het behoud van een aantal karakteristiek onderdelen van de voormalige steenfabriek aan de Bloemenstraat.
Vervolgens werd de burgemeester uitgenodigd om aan de voet van de St. Jansberg de eerste fles van de likeur St. Jansberg in ontvangst te nemen. Daarna werd onder het genoegen van een door Toos Holthuysen bereidde lunch verder gesproken over de plannen en de wijze van samenwerking tussen de gemeente en de stichting. Met enkele ‘studieboeken’ in de vorm van “Leven in Milsbeek”, “Oorlogsherinneringen Milsbeek” en de wandelroute “Rondje Milsbeek, dik de moeite waard” vertrok de burgemeester weer richting Gennep.
Op 22 september zal de jaarlijkse excursie voor de vrijwilligers en de vrienden en vriendinnen van onze stichting plaatsvinden. Er wordt een bezoek gebracht aan het museum Nostalgie en techniek in Langenboom. Hier zijn allerlei machines en apparaten die in het vroeger werden gebruikt te zien. Het museum is alleen in groepsverband te bezichtigen. Iedereen, alsmede de nieuwe vriend(inn)en die zich nog voor 1 september a.s. aanmelden, krijgen hiervoor een persoonlijke uitnodiging.
Er hebben zich inmiddels 9 personen bij John v.d. Ven aangemeld voor deelname aan de werkgroep Genealogie. Dit zijn Geert Barten, Joep ten Haaf Hennie Janssen (van Theij van Jan), Henk Jaspers, Leon Kamps, Jac Linders, Jac Noij, Teun Theunissen en Mia Wintjes-Kerkhoff. In september zal de werkgroep met haar werkzaamheden starten. Op onze website zal ter introductie de stamboom met toelichting en enkele foto’s van het Milsbeekse deel van de familie Bindels worden opgenomen.
Door Teun Theunissen zijn namens onze stichting Cultuurbehoud een aantal foto’s met toelichting geplaatst op de website van het erfgoedproject Vantoentotlater. De site is voor belangstellenden te raadplegen op www.vantoentotlater.nl.
Door de stichting is bij de gemeente Gennep commentaar geleverd op de conceptlijst van de nog door het college van burgemeester en wethouders vast te stellen nieuwe lijst van gemeentelijke monumenten en karakteristieke bouwwerken. Er is o.a gevraagd om onder de terminologie “karakteristiek” ook beeldbepalende en voor de geschiedenis van Milsbeek belangrijke gebouwen mee te nemen. Gevraagd is een 14-tal panden in Milsbeek als zodanig toe te voegen.
Door de stichting zijn voor het archief een aantal oude topografische kaarten van Milsbeek en omgeving gekocht. Hierop is de ontwikkeling die ons dorp door de jaren heen heeft gemaakt te herleiden.
Bij de ANWB is gereclameerd omdat er letters op een aantal informatieborden los laten. Inmiddels zijn er twee borden weggehaald voor reparatie.
Wim Bindels
Door : Wim Bindels
Burgemeester Peter de Koning sprak bij zijn aantreden als burgemeester de bereidheid uit om in het kader van zijn kennismakingsprogramma een keer per week te gaan eten bij verenigingen of inwoner. De stichting Cultuurbehoud Milsbeek reageerde snel en verzond een uitnodiging richting de nieuwe burgemeester. Er werd een afspraak gemaakt voor een lunch op maandag 6 augustus bij voorzitter Martien Holthuysen aan de Ringbaan.
Terwijl Toos Holthuysen en Leny Franken de lunch op tafel gingen brengen , werd de burgemeester gevraagd om mee te gaan naar de voet van de St. Jansberg. Daar werd hem het eerste exemplaar van een nieuw Milsbeeks likeurtje aangeboden, n.l de likeur St. Jansberg. Het is een door de “Beekse Ridder” samengestelde likeur die bereid is uit een vijftal in Milsbeek voorkomende vooral wilde bessen. Dat zijn de sleedoorn, de braam, de vlierbes, de vogelkers en de zwarte bes. Tijdens de open monumentendag op 8 september a.s. zal deze voor het eerst te koop zijn.
Terug gekomen kon men zich aan de voortreffelijk door Toos Holthuysen gereedmaakte lunch zetten, waarbij vooral de door haar zelf bereide “hangop”, die vroeger hier in de omgeving veel thuis uit karnemelk werd bereid, de aandacht van de burgemeester trok. Precies op het afgesproken tijdstip van 14.00 uur kon de burgemeester weer vertrekken. De stichting kan terug zien op een geslaagde bijeenkomst en een heel goed en mooi initiatief van de burgemeester voor deze kennismakingsronde.
 |
 |
| Krantenartikel : weekblad Maas en Niersbode |
Krantenartikel : dagblad de Gelderlander |
Het molentje in de Bulten
Door Wim Bindels
De boerderij van Jan Peter en Anja Sengers aan de Bloemenstraat, is waarschijnlijk in 1855 ontstaan. Voor die tijd was het een onderdeel van de wat zuidelijker gelegen boerderij “De Swaen” waar nu Jan en Martien Hubbers wonen. Op de topografische kaart van 1868 wordt de bebouwing op die plek aangeduid als “De Oranjeboom”. Rond de vorige eeuwwisseling was de boerderij eigendom van Dorus Laarakker, geboren op 18 december 1858 in Milsbeek en overleden op 7 februari 1946. Hij was een zoon van Johannes Laarakker en Hendrina Hubbers die in 1855 in het huwelijk traden. Dat huwelijk zal ongetwijfeld het ontstaan van de nieuwe boerderij verklaren. Zoals zo vaak in die tijd werd dan een boerderij gesplitst om ieder hun kindsdeel te kunnen geven. In eerste aanleg was het een boerderij van het Saksische type maar in 1913 werd er een z.g. dwarshuis voor gebouwd. Onder de naam ‘café Bloemendal’ was hier begin vorige eeuw een bloeiend cafébedrijf met beugelbaan en biljart. Met de (Ottersumse) kermis werd er een tent geplaatst en “de Bloemenstraat” vierde er dan de kermis. Het café werd in 1921 gesloten en alleen het restant van het smeedijzeren uithangbord verraadt nog het verleden. Ook een in dezelfde stijl vervaardigde oude smeedijzeren poort die nabij de oude voordeur staat is nog een herinnering aan die tijd.
Situatie in de jaren vijftig van de vorige eeuw met nog de oude Saksische boerderij
De grond die bij de boerderij hoorde lag voor het overgrote deel in “De Bulten”. Zo wordt het gebied genoemd dat achter de boerderij ligt. Naar alle waarschijnlijkheid ontleent het gebied zijn naam aan het afwisselende landschap van rivierduintjes, rivierstrangen, vennen en broekgronden. In de vennetjes en vooral in het gebiedje achter het latere “Bloemendal” moet enkele eeuwen geleden turf zijn gewonnen. Een groot gedeelte van het gebied wordt op de Kleefse kadasterkaart ( 1731-1732) nog aangeduid als ‘Gemeine Hüting und Gestrauch’. Het werd door de boeren uit de omgeving in de volgende eeuwen steeds verder ontgonnen. Dit werd mogelijk gemaakt door het verdiepen van de natuurlijke afwatering via de Tielebeek (thans Teelebeek) die door oude bewoners van Milsbeek ook wel “de Leijgraaf” werd genoemd. Het laagst gelegen ontveende deel achter de boerderij van Laarakker lag te laag om op natuurlijke wijze via de slootjes in het (Achter)broek te kunnen afwateren. Pogingen om dit gebiedje op te hogen en tot vruchtbare akkers om te vormen leden eind 19e eeuw schipbreuk. Er was al een deal gemaakt met de aannemer die maasbochtverlegging realiseerde om de vrijgekomen klei naar het laag gelegen ontveende vennetje af te voeren. Het smalspoor moet al aangelegd zijn geweest, maar de aannemer werd op het laatste moment op het idee bracht dat de klei geschikt was om er “stèntjes van te maake”. Hij kocht het keuterijtje dat er voor lag en begon er een steenfabriek. Jan, geboren 4 april 1883, was een van de 7 kinderen van Dorus Laarakker. Hij moet een begin vorige eeuw veel geld verdiend hebben met smokkelen. De boerderij van zijn vader moet hij op een openbare verkoop hebben gekocht. Jan moet een ondernemend en intelligent man zijn geweest die op de boerderij in die tijd al asperges ging telen die in Kleef werden verkocht. Jan bleef zijn hele leven vrijgezel. Voor het werk had hij volop knechten en meiden in dienst. Op de boerderij kon ook al worden gekampeerd en in zijn huis was plaats voor iedereen. Zo vond ooit de Oosterijker Ernst Pete Nemeth er onderdak en hij trouwde later met Jan’ s nichtje Jo Laarakker uit Middelaar en vestigde zich daar vervolgens. Na de oorlog groeiden Willie en Theo Willems uit Middelaar er op. Daarna was Theo de laatste knecht op zijn bedrijf.
 |
Jan die in militaire dienst was geweest, had in het westen van het land gezien hoe men daar de laag gelegen polders waar veen was gewonnen, met molens droog maalde. Hij maakte van het laag gelegen ontturfde gedeelte van de boerderij een eigen Milsbeeks poldertje. De twee lage zijkanten die grensden aan het (Achter)broek voorzag hij van een dijkje en daar tegen aan bouwde hij een watermolen die het water over de dijk in de slootjes van het (Achter)broek pompte die het vervolgens weer loosden op de Tielebeek. Begin jaren dertig van de vorige eeuw moeten tijdens een zware storm de wieken van het molentje zijn afgewaaid en In de tweede Wereldoorlog werd de molenromp zwaar beschadigd. De molenromp en de dijkjes zijn echter nog steeds zichtbaar en de restanten van het waterrad met zijn ondergronds ook nog aanwezig. |
|
Jan Laarakker met Theo Willems uit Middelaar |
|
Blijkbaar voldeed deze oplossing echter ook onvoldoende. In de dertiger jaren bedacht Jan Laarakker een beter systeem, n.l. om een riool van zelf gemaakte betonbuizen over een lengte van enkele honderden meters aan te leggen. Dat liep dwars door de begroeide rivierduin die De Bulten scheidde van het stroomgebied van de Tielebeek. Op de scheiding van het lage gebiedje en de rivierduin werd een put aangebracht met een spindelschuif en achter de boerderij van van Benthum (De Groote Roovoort)werd er op de Tielebeek geloosd. Dat alles gebeurde in de dertiger jaren van de vorige eeuw. In die tijd van grote werkloosheid door vooral de jongens van de grote gezinnen in de Bloemenstraat van o.a. Spikmans en Dinnissen. Bij hoogwater van de Maas werd de spindelschuif gesloten om te voorkomen dat het poldertje blank kwam te staan. Als het waterpeil van de Maas voldoende was gezakt, werd de spindelschuif weer open gezet en stroomde het overtollige water via de Tielebeek de Maas in. Het systeem heeft nog tot na de Tweede Wereldoorlog gewerkt. Als die hoge waterstand lang aan hield, kwam het poldertje als gevolg van kwel toch nog gedeeltelijk onder water en kon er ’s winters door de buurt vaak geschaatst worden.
De ruïne van het poldermolentje
In 1951 overleed de “Milsbeekse ingenieur” Jan Laarakker. De put met de spindelschuif raakte langzaam in verval. De nog met de oude deksel afgedekte put met de spindelschuif en de resten van uitmonding in de Teelbeek zijn nog steeds te zien. Helaas is het laatste deel van het riool bij de kleiwinning voor de aanleg van de kade ernstig verstoord. Maar na een hoge waterstand van de Maas wordt er nog steeds wat kwelwater uit de Bulten afgevoerd op de Teelebeek. Gerrit Sengers uit Middelaar, een zoon van de met Piet Sengers uit Middelaar gehuwde zus Drieka Laarakker, erfde de boerderij na het overlijden van Jan. Hij bouwde in het bosje een nieuwe woning en vernieuwde het oude boerderijgedeelte achter het dwarshuis.
Het oude woonhuis/café wordt door de huidige eigenaren als bedrijfsgebouw voor de boerderij gebruikt en wordt deels overwoekerd door een wingerd. Jan Peter Sengers “boert” naast zijn werk als redactielid bij de Gelderlander Pers nog steeds op het thans 15 ha. grote boerderijtje met vleesvee, enkele paarden en wat schapen. In overleg met hem is op verzoek van de stichting Cultuurbehoud Milsbeek de voormalige boerderij annex café in het onlangs vastgestelde bestemmingsplan Buitengebied tot “karakteristiek”bestemd. Jan Peter en Anja zouden het in de toekomst graag nog om willen vormen tot “landgoed” en het gebied dan willen ontsluiten met een wandelpad langs de cultuurhistorische elementen die op hun eigendom aanwezig zijn. Vooralsnog is de gemeente echter niet bereid gebleken de daarvoor benodigde aangepaste bestemming in het bestemmingsplan “Buitengebied” op te nemen. Maar de Sprokkelaars die een ommetje in de eigen buurt maken kunnen het boerderijtje van Jan Peter en Anja vooral vanuit de aansluiting van het Sprokkelveld op het Achterbroek zien. Een fraaie landschappelijke aanblik die de weilanden achter het boerderijtje bieden.
Dit verhaal is grotendeels ontleend aan hetgeen mijn vader Lei Bindels vroeger heeft verteld. Verder zijn er enkele gegevens in verwerkt die zijn opgenomen in het onlangs verschenen boek “Stam Laarakker” van Theo Laarakker. Het artikel is ook opgenomen in de brandhoutkrant van de buurtvereniging “De Sprokkelaars” juli 2012.
Wim Bindels
In het boekje De Alde Milsbèk zijn indertijd een heleboel bijnamen vast gelegd die vroeger ‘op de Alde Milsbèk’ in het dagelijks taalgebruik gangbaar waren. Zo gangbaar, dat soms zelfs de eigenlijke naam wel eens over het hoofd werd gezien. Zo is het verhaal bekend dat er bij Hen Thissen (Hen van Toon) in de Bloemenstraat ‘een vreemdeling’ aan de deur klopte en die aan Hen de vraag stelde of hij wist waar een zekere Piet Peters in de Bloemenstraat woonde. “Aan dizze kant van de Milsbèk wônt gènne eene Peters, wel aan den andere kant” moet Hen na lang nadenken uiteindelijk als antwoord hebben gegeven. De man moet na een zwerftocht over de Milsbeek uiteindelijk toch bij Hen zijn buurman Piet Peters in de Bloemenstraat zijn beland en moet daar het verhaal verteld hebben over de informatie die hij bij zijn buurman had gekregen. Hen had er natuurlijk niet bij stil gestaan dat de familienaam van zijn buurman Piet van Kobus van Nölleke eigenlijk gewoon Piet Peters was. Van zijn buren Piet en zijn vrouw Martha heeft Hen dit verhaal nog vaak moeten horen.
De familienaam, ook wel achternaam of geslachtnaam genoemd, geeft aan tot welke familie een persoon behoort. Doorgaans gaat het daarbij om de familie in de mannelijke lijn. Familienamen zijn voor het eerst in de Middeleeuwen ontstaan. De Germaanse volken die sinds de 5e eeuw o.a. het gebied van Nederland bevolkten hadden een éénnaamsysteem. Eén naam volstond toen nog omdat de gemeenschappen waarin men leefde en kontakten had klein en overzichtelijk waren. In de middeleeuwen is het Gernaamse eennaamsysteem langzaam maar zeker in verval geraakt en geleidelijk vervangen door het tweenamensysteem, bestaande uit een voornaam met een toenaam. Na de invoering van het christendom in de vroege middeleeuwen verdwenen veel Germaanse persoonsnamen. Men werd toen verplicht een christelijke (voor)naam te dragen. De ontwikkeling van vaste achternamen is geleidelijk verlopen. Pas in de Franse tijd werden ze in Nederland in 1811 verplicht gesteld en officieel vastgelegd. Men werd in de gelegenheid gesteld om in het gemeentehuis een familienaam te bevestigen of aan te nemen in een register van naamaanneming.
Voor 1811 heette men zoals men vaak genoemd werd. Men stond in de omgeving vaak bekend met een patroniem, ook wel een vadersnaam genoemd, die verwees naar iemands vader en zo de familierelatie kenbaar maakte. De achternaam die men in 1811 verkreeg was soms gebaseerd op dat patroniem zoals b.v.bij Janssen (Janszoon) of Willems (Willemzoon). Soms was het ook een verwijzing naar de streek, plaats of de boerderij waar men vanaf kwam of van het beroep dat men uitoefende. Soms werd een familienaam als bijnaam door de omgeving opgedrongen en kwam hij vervolgens in de plaats van de oorspronkelijke achternaam. De familienamen zijn vroeger dus ook vaak uit bijnamen ontstaan. Het motief was soms een humoristische, in positieve of negatieve zin. Eigenlijk is er voor wat betreft de familienamen dus een parallel met de bijnamen die later in een dorp naast de familienamen ontstonden. In feite werden oude gebruiken nog in stand gehouden. Vandaag de dag staan we hier veel verder vanaf en zijn er veel minder bijnamen.
Zoals ook bij de echte familienamen waren de bijnamen op de alde Milsbèk vaak afgeleid van de voornaam van de vader en werd zelfs de grootvader er aan ‘geplakt’. Dat was dus in het geval van Piet van Kobus van Nölleke ook zo. Zijn vader heette Kobus en zijn opa Nölleke en samen met zijn eigen roepnaam werd dat de bijnaam Piet van Kobus van Nölleke. Ook de broers van Kobus in Milsbeek (Driekus, Thei en Tinus) droegen als bijnaam allemaal de voornaam van hun vader mee en ook de kinderen hiervan kregen allemaal de naam van opa er achteraan. Ook de bijnaam ‘van Pau’ was een veel gebruikte achternaam op de Milsbèk. Zo woonden in Milsbeek Grad, Albert, Wim, Piet, Jan, Antoon en Tieleke van Pau. Maar ook Grad van Cis, Jan van Nadus, Antoon van Riek, Gert van Tön, Driekus van Bart en Jan van Koen waren voorbeelden maar zo waren er nog veel meer. Bij Hennekes Piet, Pietjes Tinus en de Rieke Jan stond de naam van vader zelfs voorop.
|
|
|
|
|
|
Ook de boerderij of de het gebiedje waar men was geboren kreeg men in Milsbeek weer vaak als bijnaam mee. Voorbeelden zijn Jan van den Ossenberg, Sientje van de Högt, Jan van de Zwaon, Herman van den Dood, Gerrit den Bok, Kareltje van den Helsenberg, Bart uut de Straot, Janssen uut den Bosch, Albertje van ut Hekken en Toon de Pruus. Het werd vaak ook omgedraaid tot de ‘den Högsen Tien, de Zwaonsen Ties, den Bèksen Tön, den Helsen Hen, Kaotsen Bertus, Griete Cis, de Wiekese Gerrit, de Sprokkelse Mina, en de Krônse Mrie.
|
Sientje van de Högt (Bindels) |
Zwaonsen Ties (Hubbers) |
De beejjnaam verwijst ook vaak naar het beroep dat iemand of zijn of haar vader in Milsbeek uitoefende of de gewoonte die men had. Denk maar eens aan de Wevers, Gradje de Mölder, Mrie de Köster, Wim de Schoester, Vic den Bekker, Frans de Smid, Kobus de Slechter, Jan de Snéjer, Pètje de Metselar en Kobus de Klompemaker. Bij Dekkers Nad, Boerke Peters, Koeharde Jenje, Kiendjes Mina, stond het beroep weer voorop. De bijnamen Scherzien, Toon Schiet, Wiel de Keel, Pèt Schuum, Musse Piet en Jan den Ezel waren vooral een verwijzing naar de gewoonte die men had.
|
Dekkers Nad (Robben) |
Koeharde Jènje (Schoenmakers) |
Degenen die ergens ‘in trouwden’ kregen soms de familienaam van de vader van de vrouw waar men in trok. Voorbeelden op de alde Milsbèk waren Tinus van Well, Frans Sanders, Dorus Maas,Friette Tönje, Kerste Jan en Jan den Brouwer.
|
Wim van Tinus van Well (Jansen) |
Friette Tönje (Peeters) |
Ook de fysieke of spychische eigenschappen van personen was soms een herkenbare bron. Voorbeelden waren Dove Koen, de Grote Kobus, de Kromme Bart, Klein Jenje, Klein Bernardje, den Dikke uut de straot, Rooje Lindert, de Zwarte Willem, de Gèle, de Spitse en Net-as-ok.
|
Klein Bernardje (Janssen) |
De Spitse (Wijnhoven) |
Zelfs aan hun rol in een toneelspel werd wel eens een naam over gehouden. Zo hield Theo Derks de naam ‘de Pikkert’ er aan over en bijna niemand in Milsbeek wist dat ‘Gijs’’ zijn echte naam Marinus Theunissen was. Soms werden de achternamen ook in het dialect uitgesproken zonder dat het eigenlijk een bijnaam was. Dat was b.v. het geval bij Piet de Kunning, Thei Thiesse, Tinus Küpers, Wim de Mèws, Koat van Diek of Man Kösters.
|
Tinus Küpers (Cuijpers) |
Piet de Kunning (Konings) |
Van sommigen is ook de herkomst van de bijnaam overigens voor ons niet altijd geheel duidelijk meer. Als voorbeelden zijn te noemen Dorus de Mug, Driekus de Kets, Poppe Lin, Grad Fut, Toon Karro, Trekmutsen Tön, Antoon de Kuut, de Momme Ties, Köbus Muus, Jan den Alver, Jan de Pruuk en Hannes de Losse.
|
Antoon de Kuut (Theunissen) |
Driekus de Kets (Celissen) |
Het betreft slechts een aantal voorbeelden over de herkomst van de ongeveer 250 bijnamen die in het boekje de alde Milsbèk zijn op genomen met wat nostalgische foto’s uit “de oude doos”. Op alfabetische volgorde van de eigenlijke naam met in de laatste kolom de pagina’s van het boek waarop er wat over te lezen valt, treft u de lijst onderstaand aan.
Wim Bindels
Lijst met bijnamen op de Alde Milsbèk
Naam Bijnaam Pagina
Arts Hannes Net-as-ok 52
Arts Mrie, Köbus, Mat, Mrie, Köbus, Mat van Jan Arts 48
Arts Pèt, Trui Pèt , Trui van Jan Arts 27
Arts Ties Miek ziene Ties 45, 46
Arts Trui Trui van Jan Arts 27
Benthum van Door Door de Klompemaker 76
Benthum van Dorus Dorus de Klompemaker 76, 88, 89
Benthum van Gradus Gradus de Klompemaker 76, 85, 86
Benthum van Jan, Kobus Jan, Kobus de Klompemaker 76
Bergen van Frans Frans Janus, Frans van Wevers Bertus 20, 54, 78, 82
Bertissen Christ Hubère Christ 12, 24, 46, 50
Bertissen Driek Driek op de Hei 12
Bertissen Grad Grad Fut/Hubère Grad 65, 80
Bertissen Hubere Hubère Bertis 51
Bertissen Jan Hubère Jan 45, 46
Bertissen Toon, Leen, Truus Toon, Leen Truus Fut 80
Bindels Frans Frans Bendels 14
Bindels Grad Grad Bendels 48
Bindels, Gerrit Mèster Bendels 54
Bindels Sientje Sientje van de Högt 98
Bindels Tien Högse Tien, Tien Bendels 54, 73, 79
Bindels Wim Högse Wim 19, 69
Breukels Mina De Breukelse Mina 83
Mevr. Breukels- Schoenmakers De Koemus 83
Bruin de Kareltje Kareltje van de Helsenberg 40
Celissen Driekus Driekus de Kets 97
Celissen Gerrit Gieljes Gerrit 59, 97
Celissen Katrien Kets Katrien 59
Celissen Tinus Gieljes Tinus/Ketsen Tinus 97
Cuijpers Tinus Tinus Küpers 5, 69, 84
Derks Cis Griete Cis 18, 77, 78
Derks Grad Grad van Griete Cis 77
Derks Hannes Hannes van Cis 18
Derks Jan Jan van Griete Pèt 8
Derks Pèt Griete Pèt 17
Derks Piet Piet van Cis 18, 45, 46, 50
Derks Trien Trien van Nöl 63
Derksen Dien, Kobus, Mrie,Stien,Wim Wèvers Dien,Kobus,Mrie,Stien 61
Derksen Door Door de Wèver 16,61
Derksen, Gert Wèvers Gert 61, 84, 96
Derksen Toon Toon de Wèver 61
Derksen Wim Wèvers Wim 61
Dijck van Jan Jan van Diek 101
Dinnissen Albert Albert van Pau 92, 94
Dinnissen Antoon, Jan Antoon, Jan van Pau 92
Dinnissen Grad Grad van Pau 71
Dinnissen Wim Wim van Pau 94
Doensen Jan Den Doens/Jan de Snèjer 48, 71
Driessen Bart Kromme Bart 51
Driessen, Bertha Bertha Hoesen 66
Driessen Bertha Bertha de Snep 16
Driessen Hen Hen van den Kromme Bart 6, 16, 51, 91
Driessen Tinus Ehre Tinuske 80
van Duin-Lamers Mina De Sprokkelse Mina 77
Ehren, Marietje Marietje de Snep
Eijck van Jan De Riesterse Jan 68
Emons Kees Kiske Emons 73
Faassen Ties Faasse Ties/de kluizenaar 24
Geene Vic Vic den Bekker 53, 54, 60
Giebels Han Han Wes/Schoi Han/Centevrouwke/ Vrijdagsvouwke 51
Giebels Piet Piet Karro 49, 51
Gietemans Han Uiltjes Han 67
Goossens Köbus Köbus Muus
Goossens, Dorus Kroonse Dorus 101
Grutters, Dien Nad zien Dien
Grutters Nad de Grutter 60, 64
Grutters Thei Thei van de Bèkse Tön 14
Grutters Tön Den Bèkse Tön 12
Haaf ten Drieka, Hent,Miet, Wim Drieka, Hent, Miet, Wim van de Hel 39
Haaf ten Hannes Hannes van de Hel 39, 40, 65
Haaf ten Hen Helsen Hen 65
Haaf ten Jan Jan den Alver 30
Haaf ten Jan Jan van den Helsen Hen 56, 57
Haaf ten Piet Helse Piet 39
Haaf ten Thei Thei van den Helsen Hen 65
Haaf ten Wim Wim de Schoester 54
Hoesen Toon Toon Schiet 56, 52
Hoesen Wim Wim Schiet 7
Höffken Jacob Höffke 63
Hoogen van den Driekus Wiekese Driekus 65
Hoogen van den Gerrit Wiekese Gerrit 41, 73, 78, 82
Hubbers Jan De Zwoansen Jan 94
Hubbers Ties Ties de Kapper/Schwaonse Ties 53,79
Hugen Grad Dorussen Grad 82
Jacobs Frans Frans de Mölder 74
Jacobs Gradje Gradje de Mölder 19,55,60,70,73,75
Jacobs Sjaak Sjaak de Mölder 54, 70, 73, 75
Jacobs Thei Thei de Mölder 75
Jaeger Theodoor De Peellander/De Venkel 30
Jansen Hendrik Hendrik van Tinus van Well 4
Jansen Jaap, Leo Jaap, Leo van Tinus van Well 42,52
Jansen Jan Jan van Tinus van Well 42, 86
Janssen Antoon Antoon van Riek 42
Janssen Bart Bart uut de stroat 10, 42
Janssen Bernard Bernard van Riek 42
Janssen Bernard Klein Bernardje 15
Janssen Kobus Bartboers Kobus 41, 42
Janssen Dorus Dètjes Dorus 82
Janssen Dorus Dorus de Mug 32
Janssen Driekus D'n dikke uut de stroat 42, 80
Janssen Driekus Driekus van de Rieke Jan 19, 52, 75, 78, 90
Janssen Gert Gert van Tön 30
Janssen Gon Franse Gon 18
Janssen Han Fransse Han/naaivrouwke 16
Janssen Herman den Tuinman 54, 66, 67
Janssen Jan Jan den Brouwer/Jan v.d. Ossenberg 25
Janssen Jan Jan den Ulling/Jan den Ezel/ Jan van Dien Voss, Jan van Kobus de slechter 15,71
Janssen Jan Janssen uut den Bosch 13
Janssen Jan Janssen uut den Bosch 13
Janssen Jan Klein Jènje 25
Janssen Jan Rieke Jan 3, 19, 30, 70, 75, 80, 82
Janssen Kobus Kobus de Slechter 41, 42
Janssen Laura Laura den Tuinman 66, 76
Jansen Leo Leo van Tinus van Well 42, 70
Janssen Lin Poppe Lin 83, 84
Janssen Mrie Mrie Fen 56
Janssen Nolleke Poppe Nöl 84
Janssen Piet Piet van Tinus van Well 42,59,86
Janssen Piet Dikke Piet 83
Jansen Piet Piet van Tinus van Wel 42, 59, 86
Janssen Fèn Fèn 82
Janssen Thei Thei Fèn 5
Janssen Thei, Wim Thei , Wim van van Bart 42
Janssen Tinus Fransse Tinus 16
Janssen Tinus Tinus van Well 42
Janssen Toon Toon de Pruus/De nèje boer 68
Janssen Toon Toon de Smid 72
Janssen Willem Fèje Wimke 67
Janssen Willem Willem van de Ossenberg 25
Janssen Wim Wim uut de Kuul 82
Janssen Wim Wim van Tinus van Well 52, 57, 59, 70
Jongman Gerrie Gerrie de Kapper 54
Kerkhoff Frans Frans de Smid 79
Kerkhoff Jan Jan de Smid 73, 79
Kersten Mareetje Kerste Mareetje 29, 45
Kobus Lamers De Grote Kobus 23, 24, 25, 26
Koenen Gerrit Gerrit den Bok 26
Konings Pet Piet de Kunning 43, 45
Konings Toon Toon de Kunning 45
Koolwijck van Hen De jonge Kool 92
Koolwijck van Knilles Den ale Kool 90, 97
Koster Gerrit Gerrit Kösters 95
Koster Man Mân Kösters 6
Koster Wim Wim Kösters 73
Krebbers Joep Joep de Krebber 54
Lamers Bert Bert Maas 20
Lamers Door Door Maas 20
Lamers Dorus Den Bèkse Dorus 12
Lamers Dorus Dorus Maas 20
Lamers Driekus Driekus Maas 20
Lamers Grad Grad Maas 20
Lamers Jaap Jaap van de Grote Kobus 23
Lamers Jan Jan dèn Haon 32, 38
Lamers Jan Jan Maas 20
Lamers Mat Mat van de Grote Kobus 23
Lamers Mrie Mrie van de Grote Kobus 23
Lamers Nel Nel van de Grote Kobus 23
Lamers Thei Thei Maas 20
Lamers Toon Toon Maas 20
Lamers Wim Wim van de Grote Kobus 23
Laracker Jan Scherzien 48, 78, 84
Lemme Driekus Driekus van Bart 73, 74
Lemmen Grad Grad van Bart 74, 88, 89
Linders Jaap Kerste Jaap 73
Linders Jaap Pietjes Jaap 71
Linders Jan Jan Mars 12, 14
Linders Jan Kerste Jan 29, 42, 45, 48
Linders Peter Pötjes Peter 4, 29, 57, 59, 70
Linders Tinus Pietjes Tinus 62
Maas Frans Frans Sanders 14
Meeuwsen Wim de Mèws 53
Mooser Dorus Dorus Mozes 26, 28
Mooser Toon Toon Mozes 28, 55, 72
Peelen Gradje Hettriks 50
Peeters Grad Friette Grad/d'n eierkèl 63
Peeters Han Han Snep 6, 16
Peeters Jan De Snep 52 56
Peeters Jan Jan Snep 15, 16
Peeters Tönje Friette Tönje 44, 60, 63
Peters Dorus Dorus Ted 28, 55, 86
Peters Driekus Driekus van Nölleke 8
Peters Hen Hen Ted 71, 74
Peters Henneke Boerke Peters 11, 13, 15
Peters Kobus Kobus van Nölleke 90
Peters Kobus Kobus van Nölleke 8, 46, 48, 58, 59
Peters Piet Piet Snep 16, 22
Peters Stien Nölleke zien Stien 8
Peters Thei Thei de Köster 53, 54
Peters Thei Thei van Nölleke 8, 28
Peters Tinus Tinus van Nölleke 8, 54, 56
Peters Ton Trekmutsen Tön 66, 67
Peters Wielie Wielie van Kobus van Nölleke 58
Reinders Kobus Pruuse Kobus 58
Robben Nadus Dekkers Nad 49
Robben Thei Dekkers Thei 71
Robben Trui Dekkers Trui 28
Robben Trui Trui den Dekker 71
Rutten Jan Jan van Coen 10
Rutten Koen Dove Koen 15, 21
Rutten Piet Hennekes Piet 71
Rutten Toon Toon Karro 51, 52
Rutter Jan Jan de Schoester 14
Sanders Petje Pètje de Metselar 18
Schacijk van Anna Anna van Cis 21
Schaijk Jan Jan den Klompenkamer 66
Schaijk van Dos van Wèvers Cis 90
Schaijk van Aant Wèvers Aant 61
Schaijk van Bertus Wèvers Bertus 20, 61
Schaijk van Cis Wèvers Cis 20, 21, 61
Schaijk van Dorus Dorus van Cis 21
Schaijk van Jan Jan de Klompemaker 76
Schaijk van Jan Jan van Cis 21
Schaijk van Jan Jan van Nadus 27
Schaijk van Kobus Kobus van Cis 21, 61
Schaijk van Nadus Nadus de Klompemaker 55, 76, 77, 89
Schaijk van Stien Stien van Cis 21
Schijk van Jan Jan van Wèvers Cis 90
Schoenmakers De Koemus 13
Schoenmakers Door Koeharde Door 43
Schoenmakers Han Bossche Han 13
Schoenmakers Jan Koeharde Jan 43
Schoenmakers Mrie Mrie van Koeharde Jan 15
Schoofs Dorus De Snèjer 72
Schoofs Graad Graad van Toon Mooser 73
Spikmans, Grad Spieke Grad 25
Theunissen Bertus Bertus de Kuut 62
Theunissen Jan Jan de Kuut 62
Theunissen Koen Koen uut den Bosch 13
Theunissen Ton Tön de Kuut 44, 62
Thijssen Frans Frans Thiessen 61, 64
Thijssen Gerrit Gerrit de Losse 96
Thijssen Gert Wèvers Gert 93
Thijssen Hannes Hannes de Losse 25
Thijssen Thei Thei Thiessen 7
Thijssen Wiel De Keel 10
Thissen Driekus Pètjes Driekus/Kaplöntje 81, 84, 100
Thissen Hen Hen van Toon 100
Thissen Herman Herman van den Dood 79, 95
Thissen Herman Pètjes Herman 71, 81
Thissen Mattes Mattes van den Dood 86
Thissen Truus Truus van den Dood 95
Thissen Wim Wim van de Dood 93, 95, 96
Thissen Wim Wim van de Dood 93, 95, 96
Verhasselt Lambert Bekkerke 83, 101
Verriet Gon Friette Gon 72
Verriet Hannes Friette Hannes 44
Verriet Miene Friette Miene 44
Verriet Sien Friette Sien 44
Vervoort Hannes Dries Hannes 13
Vocht de de Pèrdekèl 67
Voss Pet Pèt Schuum 22
Weijers Heinrich Musse Driekus 82
Weijers Jan Jan Dik 28
Wienhoven Wienand De Gèle 34
Wijnhofen Willem Zwarte Willem 32
Wijnhoven Lindert Rooie Lindert 32
Wijnhoven Wienand De Spitse 34
Willissen Piet Musse Piet 50
Wollenberg Albertje Albertje van 't Hekken 81
In het boek komen verder nog enkele namen voor waarvan de echte familienaam niet is achterhaald en dus niet in de lijst voorkomen. Genooje Pèt, Jan de Pruuk, Klein Gradje, Koatsen Bertus, Willem de Smid, Kiendjes Mina en de Momme Ties,
Op onze website www.CultuurbehoudMilsbeek.nl is met enige vertraging alsnog een uit het boekje de Alde Milsbèk samengestelde lijst van bijnamen ‘op de alde Milsbèk’ opgenomen. De lijst wordt vooraf gegaan door een uitleg over het ontstaan van de (bij)namen. Van een aantal bekende personen met bijnamen is een foto op genomen.
De op initiatief van de BiblioPlus aangekondigde lezing over “Oorlogsherinneringen Misbeek”in de Gennepse bibliotheek is door hen geannuleerd vanwege het te geringe aantal personen dat zich vooraf had aangemeld. Helaas kwamen een aantal geïnteresseerden die zich niet hadden aangemeld voor een gesloten deur.
Door onze stichting is deel genomen aan een bijeenkomst van de BibliotheekPlus in Gennep van het erfgoedproject “vantoentotlater”. Afgesproken is dat ook Milsbeek als zoekwoord zal worden toegevoegd en dat ook onze stichting hiervoor oude foto’s in zal zenden. Ook individuele personen kunnen overigens personen foto’s met een bijhorende toelichting aanmelden. De website is te vinden op www.vantoentotlater.nl
Ten vervolge op het hetgeen in het beleidsplan is aangekondigd, hebben zich inmiddels aangemeld om een werkgroep “Genealogie”te vormen. Het zijn vooral(oud)inwoners zich in het verleden al met onderzoek van hun eigen stamboom hebben bezig gehouden. Inwoners of oud-inwoners die dit ook hebben gedaan en/of geïnteresseerd zijn om te participeren in het werk van deze werkgroep worden gevraagd contact met op te nemen met Joh v.d. Ven die te bereiken is onder Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. tel. 0485-517997
Vandalen hebben in april vernielingen aangericht aan de picknickset aan de Teelebeekstraat langs het “Rondje Milsbeek”. De gemeente heeft op ons verzoek de beschadigingen inmiddels hersteld. De vrijwilligers Jan Wagelmans en Jan Spikmans hebben het wandelpad inmiddels ook voor het overige geïnspecteerd en de 10 informatieborden langs de route een wasbeurt gegeven.
Op vrijdag 11 mei heeft onze burgemeester afscheid genomen van de burgers van de gemeente Gennep in landgoed Roepaen in Ottersum.
De algemene receptie was in de namiddag, maar in de ochtend waren er diverse organisaties en stichtingen die op hun eigen manier afscheid van Marlies konden nemen.
De Stichting Cultuurbehoud Milsbeek en de Stichting de Oude Pottenbakkerij hadden gezamenlijk 10 minuten voor dit afscheid.
Onze stichting heeft vooral de samenwerking aangehaald, die noodzakelijk is tussen gemeente en organisaties.
Het moet een win/win situatie zijn.
Voor ons betekent dit, dat ons dorp er fraaier uit komt te zien of dat bepaalde zaken bewaard blijven.
Door inzet van vrijwilligers en financiële steun van de gemeente is dit mogelijk.
Denk hierbij aan de restauratie van het herdenkingmonument voor de burgeroorlogsslachtoffers of het kunstwerk van Klabbers.
Onze stichting heeft de gemeente en in het bijzonder Marlies bedankt voor de samenwerking tussen de gemeente en onze stichting en haar een gezonde en voorspoedige toekomst gewenst.
Een lintje voor Chris Janssen.
Op 27 april 2012 is onze archivaris en oud bestuurslid
BENOEMD
TOT
LID
IN DE
ORDE VAN ORANJE-NASSAU
Koninklijke onderscheiding voor Chris Janssen
Op vrijdag 27 april j.l. ontving Chris uit handen van burgemeester Marlies de Loo een Koninklijke onderscheiding. Chris, die kort na de oprichting lid van het bestuur van onze stichting werd, trad per 1 januari j.l terug als bestuurlid. Hij heeft zich vooral ingespannen voor onderzoek naar alles wat te maken heeft met historie van de RK kerk en de kerkelijke kunst in en rond de kerk. Bijzondere belangstelling had en heeft de meer dan een eeuw oude kerstgroep waarvan enkele jaren geleden de inmiddels uitverkochte serie van 5 kerstkaarten werd uit gegeven. Het hele in- en exterieur van de RK kerk heeft hij verder omschreven in de bundel “Rondje Kerk” die voor iedereen die het wil bezichtigen en meer van wil weten achteraan in de kerk ter inzage ligt.
Bovendien was Chris binnen onze stichting verantwoordelijk voor het opzetten en het bijhouden van het archief en het bijhouden van een knipselkrant van gebeurtenissen in ons dorp. Alhoewel Chris anno 2012 geen deel meer uit maakt van ons bestuur is, blijft hij als vrijwilliger het overgrote deel van de taken die hij als bestuurlid had, doen.
De werkzaamheden voor onze stichting zijn overigens niet de enige die Chris gedurende zijn leven voor de Milsbeekse gemeenschap heeft gedaan. In de zestiger jaren stond hij b.v. aan de wieg van de oprichting van een KWJ en de wandelsportvereniging in Milsbeek, was hij plaatselijk correspondent voor de Maas- en Niersbode en de Gelderlander en was hij een meer dan verdienstelijk lid van de Carnavalsvereniging “De Diepenkikkers” . In 1965 werd hij tot prins Carnaval werd gekozen en enkele jaren later vertrok hij uit Milsbeek naar het jongensinternaat “De Widdonk”Heijthuizen als jeugdleider. Vervolgens werd hij verpleger in Heerlen . Ook daar maakte hij zich verdienstelijk in het maatschappelijk leven.
Vooral de wandelsport bleef hem zijn hele leven trekken. Zo verpulverde hij bij gelegenheid van het 15 jarig bestaan van de carnavalsclub het wereldrecord bierkruien en werd hij centurionwandelaar (100 mijl snelwandelen binnen 24 uur). Nadat hij in 1999 met de VUT ging keerde hij met zijn echtgenote Annette terug naar Milsbeek. In 2002 maakte hij een pelgrimstocht naar Santiago de Compostela en ook maakte hij zich weer verdienstelijk in het Milsbeekse verenigingsleven. Naast de werkzaamheden voor onze stichting, ordende hij het archief van de carnavalsvereniging en de fanfare. Verder werd hij weer koorlid, was hij koster in de RK kerk en is hij nog steeds redactielid van het parochieblad. Ook zijn echtgenote Annette is al weer meer dan 10 jaar volop actief in de Milsbeekse gemeenschap.
Chris was op de morgen van 27 april zeer verrast met de onderscheiding die hem ten deel viel en de familie en vertegenwoordigers van de verenigingen die op dat moment bij hem op de stoep stonden om hier getuige van te zijn.
Wim Bindels
Naar aanleiding van de in het Dorpsplan opgenomen plannen van onze stichting (behoud van een aantal aan hun bestemming ontrokken boerderijtjes, de gedeeltelijke wederopbouw van de oude graanmolen van Jacobs en het behoud van een aantal karakteristieke elementen van de voormalige steenfabriek) is in SL!M-verband inmiddels een werkgroep “Erfgoed” gevormd. Hierin wordt bezien op welke wijze deze plannen kunnen worden ondersteund. Wim Bindels heeft namens onze stichting zitting genomen in de werkgroep, die verder wordt bemand door Ronald Starrenburg, Toon Peters en Math Hendriks.
Op onze website www.cultuurbehoudMilsbeek.nl is een uit het boekje de Alde Milsbèk samengestelde lijst van bijnamen ‘op de alde milsbèk’ op genomen, alsmede een uitleg over het ontstaan van die bijnamen. Van een aantal bekende personen met bijnamen is een foto op genomen.
De rubriek Oude schoolfoto’s op onze website is uitgebreid met de bij Piet Claassen aanwezige foto’s uit de veertiger jaren van de vorige eeuw. Er ontbreken helaas nog veel foto’s uit deze jaren voor 1950. Iedereen die klassenfoto’s heeft wordt dringend opgeroepen dit te melden bij Piet Claassen, tel. 0485-516689 of John van de Ven, tel. 0485-517997 om ons in staat te stellen een zo volledig mogelijk beeld van de aanwezige oude schoolfoto’s te krijgen.
Op verzoek van de Biblo-plus zal Wim Bindels op 7 mei in de bibliotheek in Gennep een lezing houden over de Milsbeekse oorlogsherinneringen. De verkoop van het boek door ons is inmiddels beëindigd. Alleen voor bijzondere gelegenheden heeft onze stichting nog wat exemplaren in eigen bezit gehouden.
In overleg met de werkgroep Historie Milsbeek (voorheen oude beroepen) is inmiddels besloten de op Hemelvaartsdag 2013 en het weekend er voor en er na weer een tentoonstelling te houden. De opzet zal dit keer zijn het in beeld brengen van de boerderijtjes en de boeren in Milsbeek in de tweede helft van de vorige eeuw.
Door Leo Wijnhoven zijn inmiddels 2 van de dit jaar geruimde grafstenen gerestaureerd. Het betreft de grafstenen van Albert Noij, die indertijd door een tragisch auto-ongeluk voor de woning op de rijksweg is verongelukt, en de indertijd bekende dorpsgenoot Piet Rutten (Hennekes Piet). Ze zullen binnenkort naast de reeds eerder door onze stichting bewaarde grafmonumenten door vrijwilligers van onze stichting tegen de gevel van de RK Kerk worden geplaatst.
Het landelijke thema van de Open Monumentendag 2012 luidt “Groen van Toen”. Wij willen proberen ook in Milsbeek hier aandacht aan te geven. Aan de Vereniging tot behoud van Natuurmonumenten is gevraagd om de overblijfselen van het landgoed de St. Jansberg hierbij bijzondere aandacht te geven.
Onze de geschiedenis van Milsbeek voor in de periode voor ontstaan van het kerkdorp beter in beeld te gaan brengen o.a. de hier in die tijd aanwezige boerenhoeven.. Zoals eerder mee gedeeld zal Henk Jaspers op onze historische avond een lezing verzorgen over de bewoning en de ontginning van de Onderkant en omgeving. De gemeente Gennep is gevraagd of zij bereid is b.v. door middel van het inzetten van een stageplaats nader onderzoek te plegen. Als er (oud)inwoners zijn die op dit gebied specifieke deskundigheid hebben en onze stichting als vrijwilliger hierbij willen ondersteunen vragen wij dit te melden aan ons secretariaat
Het project Jet en Jan op basisschool de Drie Vijvers in Milsbeek.
Ook de basisschool Milsbeek doet mee aan het project Jet en Jan.
Dit leerproject is opgesteld door Marktplaats Cultuur aan de Maas. Er doen veel scholen mee uit de kop van Noord-Limburg en Oost-brabant.
Het verhaal gaat terug in de tijd van ongeveer 100 jaar geleden, en verteld de belevenissen van een gezin met schoolgaande kinderen en in het bijzonder het verhaal van Jet en Jan.
Voor elk dorp is een standaard verhaal geschreven, maar een plaatselijke organisatie kon het verhaal herschrijven met de omstandigheden die in 1910 in dat dorp van belang waren.
Voor Milsbeek heeft Martien Holthuysen van de Stichting Cultuurbehoud Milsbeek het verhaal voor Milsbeek herschreven. Tevens heeft Martien op 22 maart een aanvullend verhaal vertelt aan de leerlingen van groep 4 en 5 over het leven in Milsbeek 100 jaar geleden.
Bij binnenkomst in het klaslokaal was dit door meneer Piet (Piet Claassen) voorzien van oude wandplaten. Deze platen komen uit de geweldige verzameling van schoolattributen van Piet. Over deze platen met afbeeldingen van het leven van soms een eeuw geleden heeft Piet nog het een en ander uitgelegd.
De leerlingen kregen van Martien verder te horen dat Milsbeek ongeveer 700 jaar bestaat en hoe de naam Milsbeek is ontstaan. De meeste mensen wonen in een dorp of stad maar Milsbekenaren wonen op de Milsbeek.
Het leven rond 1910 was over het algemeen armoedig, omdat de schrale zandgrond van Milsbeek weinig opbracht. De enige grote werkgever was de steenfabriek. Daar was de vader van Jet en Jan stoker. Voor het overige had hij een kleine keuterij met enkele kippen twee varkens en een geit. Op deze manier konden ze voor een groot gedeelte voor hun eigen voedsel zorgen. De kinderen moesten natuurlijk meewerken op het land.
Jet en Jan gingen in Ottersum naar school omdat er in Milsbeek nog geen school was, deze is pas in 1932 gestart. Tijdens hun wandeling naar school kwamen de kinderen de hondenkar met de bakkersknecht tegen. In het verhaal wordt dan iets verteld over de hondenkar en dat deze in Nederland is blijven bestaan tot ongeveer 1970. Ook is er iets verteld over de kettinghond die bijna bij alle boerderijen aanwezig was.
Tevens zien de kinderen “koeharde” Jan met zijn koeien onderweg en hier komt ook een verhaal bij wat een koehard deed en waar hij met zijn koeien heen ging. (zie het boek De Alde Milsbek elders op deze site)
Onderweg komen ze de koets van baron van Verscheur tegen. Bij deze baron werkt de zus van Jet en Jan, deze zus met de naam Pien is keukenhulp bij de baron. Het verhaal gaat dan over de villa van de baron dat in Milsbeek het kasteel werd genoemd. Helaas is het kasteel door oorlogshandelingen zwaar beschadigd en na de oorlog volledig afgebroken.
Tevens vertelt Martien van alles over de Drie vijvers in het bos. Deze vijvers hadden veel functies n.l. voor drinkwater gebruik, maar ook om er ijsblokken uit te zagen die in de ijskelder werden opgeslagen. Thans is deze ijskelder de vleermuiskelder.
De vijvers werden ook gebruikt om er dikke boomstammen in te gooien die dan enkele jaren in het water bleven liggen en daardoor later bij gebruik in de bouw veel sterker werden en minder snel gingen rotten. De derde vijver was in gebruik als visvijver en als zwemvijver met een eigen badhuisje. jet en jan project02
De naam van de basisschool in Milsbeek is ook De Drie Vijvers deze naam komt van de drie vijvers in het bos.
Als laatste onderwerp is met de kinderen gepraat over de oude straatnamen in Milsbeek en hoe die zijn ontstaan. Dit zijn o.a. het Heiveld, de Bloemenstraat, het Sprokkelveld, de Onderkant, de Holleweg, de Schietberg, de Hemel, de Hel en het Vagevuur.
Zowel de kinderen als het onderwijzend personeel en ook Martien waren enthousiast over deze middag. Binnen de school zal door de leerkrachten nog meer aandacht aan het project Jet en Jan worden gegeven.
Dan komen onder andere de volgen zaken aan de orde , die de kinderen zelf gaan uitvoeren:
Het kurkbreien
Het malen van koffie met de ouderwetse koffiemolen
Het doen van de was in een zinken teil met groene zeep
Spelletjes van vroeger
Rekenvoorbeelden van boodschappen doen een eeuw geleden en veel andere zaken.
De Stichting Cultuurbehoud Milsbeek is blij dat ze een bijdrage heeft mogen leveren en een stukje geschiedenis aan de jeugd heeft kunnen doorgeven.
De Limburgtour van de nieuw benoemde Gouverneur Theo Bovens stond de eerste week van februari in het teken van bezoeken aan de gemeenten in de kop van Limburg.
De Limburgtour is bedoeld om kennis te maken met Limburg.
Op woensdag 1 februari heeft de Gouverneur in Milsbeek de oude steenfabriek en het Genneperhuis bezocht.
Hierna volgde een korte tussenstop bij de gerestaureerde pottenbakkerij de Jacobsladder in Milsbeek met een toelichting van Cultuurbehoud Milsbeek.
Door de voorzitter van onze stichting Martien Holthuysen is uitleg gegeven over de door de stichting gerealiseerde zaken in de afgelopen jaren.
Daarnaast is er aandacht gevraagd voor onze toekomstige plannen, waaronder het herstel van karakteristieke boerderijen en het toestaan van een woonbestemming op de molenromp aan de Rijksweg. Zodat deze molen weer een fraai aangezicht geeft.
Tevens heeft de stichting haar zorgen uitgesproken over de huidige plannen rond de steenfabriek die beschadiging of vernietiging van cultuurwaarden zou kunnen betekenen.
Tevens heeft onze stichting de wens uitgesproken om in Milsbeek te komen tot het oprichten van een pottenbakkers/klei museum in de Jacobsladder.
Het boek “Oorlogsherinneringen Milsbeek” is inmiddels bijna uitverkocht. Alleen via de winkel van Attent zijn nog wat exemplaren te koop. Het realiseren van een 2e druk met een beperkte oplage is prijstechnisch gezien geen mogelijkheid en (oud)inwoners die het boek graag willen kopen wordt geadviseerd hier niet te lang mee te wachten .
Ook door de openbare bibliotheek in Gennep zijn enkele exemplaren voor de uitleen gekocht en aan het verzorgingstehuis Norbertushof en het verpleegtehuis Pantein is een exemplaar voor gebruik door de bewoners beschikbaar gesteld. Ook aan het bevrijdingsmuseum in Groesbeek en het oorlogsmuseum in Overloon zijn exemplaren verstrekt.
In het programma van de op 29 maart a.s. te houden historische avond is o.a. een lezing opgenomen van streekhistoricus Henk Jaspers uit Gennep over het ontstaan en de ontginning van het gebied van de omgeving van de Onderkant. Verder een film over de geschiedenis van het CNC in Milsbeek en een film over het boerenleven vroeger alsmede een selectie van het inmiddels in Milsbeek ingezamelde fotomateriaal van Milsbeekse boerderijen en boeren. Het volledige programma vindt u elders in dit blad .
Onder verwijzing naar de plannen van de eigenaar en de gesprekken die in de afgelopen jaren al hebben plaats gevonden, is de gemeente Gennep verzocht in het kader van de actualisatie van het bestemmingsplan ‘Kern Milsbeek’ ook de wederopbouw van de molenruïne tot woonmolen mogelijk te maken. Op onze website www.cultuurbehoudmilsbeek.nl is een toelichting gegeven op het plan van de eigenaar Math Hendriks voor de gedeeltelijke wederopbouw van de oude graanmolen.
Er wordt door de nieuwe webmaster John v.d. Ven gewerkt aan de vernieuwing en de uitbreiding van de website. Zo is er begonnen met het plaatsen van de een aantal door Piet Claassen verzamelde schoolfoto’s uit de periode uit de periode van voor 1940. Een aantal jaren hiervan ontbreken nog en degenen die nog foto’s van de ontbrekende jaren hebben worden verzocht contact met ons op te nemen zodat wij de verzameling kunnen complementeren.
Verder is er een zoekfunctie toe gevoegd aan de verzameling bidprentjes van Annette Janssen-v. Raay die al enkele jaren op de website is opgenomen. Via het intypen van achternaam van de overledene kunnen nu alle onder die naam opgenomen overleden personen worden ingezien. Dit zijn de voornaam, de geboortedatum en plaats, de datum en plaats van overlijden, alsmede de naam van de echtgeno(o)t(e). Op dit moment zijn de gegevens van 922 overleden opgenomen, de oudste persoon is heeft als geboortedatum 13 oktober 1817 en de oudste overlijdensdatum is 27 maart 1900. Degenen die suggesties voor aanvullingen hebben wordt gevraagd contact met Annette op te nemen, tel. 0485-518439.
Ook de gegevens en de taakverdeling binnen het bestuur zijn aangepast en het inmiddels op 11 januari j.l vastgestelde jaarverslag over het jaar 2011 is opgenomen en te lezen. Uit de inmiddels opgenomen teller blijkt dat onze website www.cultuurbehoudmilsbeek.nl dagelijks tussen de 20 en 25 unieke bezoekers wordt geraadpleegd.
De plannen voor een gedeeltelijke wederopbouw van de molenruïne
Als Cultuurbehoud Milsbeek krijgen nog al eens de vraag ‘waarom doen jullie niets aan de Molenromp langs de Rijksweg’. Uiteraard hebben wij niet de middelen om hier zelf iets aan te doen maar in onze (beleids)plannen van de afgelopen vier jaar is te zien dat de problematiek onze voortdurende aandacht heeft. De molenruïne kwam voor op de inventarisatie die we in 2007 maakten van de waardevolle oude bouwwerken op de Milsbeek. In de quickscan die het Monumenten Advies Bureau Nijmegen vervolgens in opdracht van onze stichting in 2008 maakte, is de molen als behoudenswaardig opgenomen. De lijst van behoudenswaardige werken in Milsbeek is vervolgens in dat jaar aan de aan het college van Burgemeester en wethouders verstrekt.
Samen met de eigenaar spannen we ons daarom vanaf 2009 in om de gemeente te bewegen het bestemmingsplan ‘Kern Milsbeek’ zodanig te wijzigen dat de afgifte van een gewijzigde bouwvergunning voor een woning mogelijk wordt. De eigenaar stelt zich daarbij op het standpunt dat hij geen nieuwe kosten meer wil maken zonder dat er zekerheid bestaat dat er ook daadwerkelijk een bouwvergunning voor het verbouwen tot woonmolen verleend kan worden. Wij hebben daarom de gemeente gevraagd het bestemmingsplan te wijzigen zonder dat de eigenaar daarvoor kosten in rekening worden gebracht. Ondanks dat we in het jaarlijks overleg met de portefeuillehouder dit iedere keer hebben bepleit, is de gemeente tot nu toe niet bereid gebleken hieraan tegemoet te komen. Ook een beroep van ons op de monumentencommissie om druk uit te oefenen op het college van burgemeester en wethouders heeft niet tot resultaat geleid.
Door ons is de problematiek in het afgelopen jaar bij SLIM aangekaart en inmiddels in het DOP opgenomen. Tijdens de bustocht die met SLIM op 13 december met het college van burgemeester en wethouders door j.l door het dorp is gemaakt is een stop ingelast bij de ruïne en opnieuw aandacht voor de wenselijkheid van het weer opbouwen van de molenromp gevraagd. In het bijzonder is er hierbij op gewezen dat in de Regiovisie die de N271 (in Milsbeek Rijksweg genaamd) als de etage van de regio. Een weer als woonmolen herstelde romp past hierin prima als z.g. landmark en een stukje historisch erfgoed van het dorp Milsbeek.
Wij hebben het college van burgemeester en wethouders van Gennep inmiddels nogmaals per brief gevraagd in de voor dit jaar op stapel staande herziening van het bestemmingsplan van de kern Milsbeek naar het voorbeeld van de niet meer gebruikte oude boerderijtjes ook voor de molen een woonbestemming op te nemen. Dit geeft dan de mogelijkheid medewerking te verlenen aan de realisering van de plannen van de eigenaar van de molenruïne om een wijziging van de bouwvergunning aan te vragen. Ook hier kan dan zonder dat het de gemeente en dus de gemeenschap geld kost een stukje Milsbeeks erfgoed bewaard blijven.